Art 21 (3)
Het moderne Taoisme 2.0 (deel 3)
RUBRIEK: Natuur-Tuin Geplaatst op 26 Augustus 2024
De moeilijkheid van het Chinees
Tot nu toe heb ik het Taoïsme gevolgd en gereflekteerd van binnenuit, ttz het nar-ratief gevolgd dat met expleciete teksten uit het verleden en met impleciete stelre-gels uit zijn historiek naar voren komt als "het filosief stelsel". Dit zadelt de heden-daagse mens, en in het bijzonder de moderne Westerse mens, echter op met een se-rieus aantal overbruggingsproblemen. Er is in de eerste plaats het struikelblok van de taal als dusdanig. Men mag en kan niet van elke geïnteresseerde verlangen dat hij de Chinese taal gaat beginnen studeren, maar de beeldspraak die in Taoïstiese tek-sten wordt gebruikt, hangt nauw samen met de struktuur van de Chinese taal en schrift. Een Chinees karakter is als een schilderij. Een schilderij heeft een titel: dat is zijn naam. Bijvoorbeeld: Le déjeuner sur 'l herbe. Een Chinees karakter wordt ge-schreven door een persoon; zijn kalligrafie is als de stijl van de schilder. Edouard Manet die Le déjeuner sur 'l herbe heeft geschilderd, gebruikte de impressionistiese schilderstijl. Elke schilder gebruikt zijn eigen kleurenpalet en zijn favoriete tinten: dat zijn de "woorden" of karakters die de schrijver kiest. Dus met al die tools en as-pekten is het schilderij het resultaat van een bepaalde keuze en visie van de schilder: hij kiest een specifiek thema dat hij wil presenteren., en beeldt dat uit zoals hij dat ziet. In dit specifiek geval is geen eenvoudig of doorsnee ontbijt, maar een bijzonder ontbijt. Het schilderij was destijds zo bijzonder en specifiek, dat het nogal wat ophef en schandaal veroorzaakte: het was een statement dat het impressionisme op de kaart van de kunst zette.
Op dezelfde manier wil de schrijver een idee of een gedachte, een specifieke inhoud, uitdrukken met een tekst. Net zoals men een schilderij goed geschilderd of niet mooi geschilderd kan vinden en het kan interpreteren in overeenstemming met zijn eigen smaak en voorkeur, kan men ook een tekst goed of niet goed geformuleerd vinden omdat de inhoud ervan al dan niet verwijzen naar zijn eigen gedachten en visies. Maar dit alles verandert niets aan de inhoud van het schilderij dat de schilder erin heeft geplaatst. Evenzo wordt de inhoud van een tekst bepaald door de schrijver ervan. Hoe dichter men als lezer erin slaagt om bij de oorspronkelijke bedoeling en inhoud van een tekst te komen, hoe meer men de "boodschap" van de auteur heeft begrepen. VERTALEN is dus zeker geen kwestie van semantiek, zeker niet het Chi-nees: een karakter heeft geen "absolute" maar een relatieve betekenis, afhankelijk van de context waarin het wordt gebruikt. Soms heeft het dus zelfs verschillende be-tekenissen, of kan het gebruikt worden als een werkwoord, een substantief, of een adjektief. Zo kan onder Tao zowel "het Pad" betekenen dat men bewandelt, als "de Weg", of de aktie van het "wandelen".
Die oude Chinese teksten kunnen dus op 50 verschillende manieren vertaald worden afhankelijk van de interpretatie van de vertaler. Op zoek gaan naar de "juiste" of "korrekte" vertaling heeft bijgevolg weinig zin; men kan er dié uitkiezen, welke hem het meest aanspreekt. Het komt er zelfs op aan van zich NIET al teveel letterlijk aan de tekst vast te hangen, maar van in staat te zijn van tussen de lijnen te lezen en figuurlijk de inhoud te begrijpen. Als men zichzelf die vrijheid kan geven, kan men ook beter de rijke beeldspraak appreciëren; Zo laat Liezi personages als "Oom Ob-scuur de Wazige", "Heer Simpel" en "Meester Yin van de Bergpas" opdraven; en Zhu-angzi figuren als "Weetgraag", "Niet-doen, de Sprakeloze", en "Handel-op-impuls".
Tot nu toe heb ik het Taoïsme gevolgd en gereflekteerd van binnenuit, ttz het nar-ratief gevolgd dat met expleciete teksten uit het verleden en met impleciete stelre-gels uit zijn historiek naar voren komt als "het filosief stelsel". Dit zadelt de heden-daagse mens, en in het bijzonder de moderne Westerse mens, echter op met een se-rieus aantal overbruggingsproblemen. Er is in de eerste plaats het struikelblok van de taal als dusdanig. Men mag en kan niet van elke geïnteresseerde verlangen dat hij de Chinese taal gaat beginnen studeren, maar de beeldspraak die in Taoïstiese tek-sten wordt gebruikt, hangt nauw samen met de struktuur van de Chinese taal en schrift. Een Chinees karakter is als een schilderij. Een schilderij heeft een titel: dat is zijn naam. Bijvoorbeeld: Le déjeuner sur 'l herbe. Een Chinees karakter wordt ge-schreven door een persoon; zijn kalligrafie is als de stijl van de schilder. Edouard Manet die Le déjeuner sur 'l herbe heeft geschilderd, gebruikte de impressionistiese schilderstijl. Elke schilder gebruikt zijn eigen kleurenpalet en zijn favoriete tinten: dat zijn de "woorden" of karakters die de schrijver kiest. Dus met al die tools en as-pekten is het schilderij het resultaat van een bepaalde keuze en visie van de schilder: hij kiest een specifiek thema dat hij wil presenteren., en beeldt dat uit zoals hij dat ziet. In dit specifiek geval is geen eenvoudig of doorsnee ontbijt, maar een bijzonder ontbijt. Het schilderij was destijds zo bijzonder en specifiek, dat het nogal wat ophef en schandaal veroorzaakte: het was een statement dat het impressionisme op de kaart van de kunst zette.
Op dezelfde manier wil de schrijver een idee of een gedachte, een specifieke inhoud, uitdrukken met een tekst. Net zoals men een schilderij goed geschilderd of niet mooi geschilderd kan vinden en het kan interpreteren in overeenstemming met zijn eigen smaak en voorkeur, kan men ook een tekst goed of niet goed geformuleerd vinden omdat de inhoud ervan al dan niet verwijzen naar zijn eigen gedachten en visies. Maar dit alles verandert niets aan de inhoud van het schilderij dat de schilder erin heeft geplaatst. Evenzo wordt de inhoud van een tekst bepaald door de schrijver ervan. Hoe dichter men als lezer erin slaagt om bij de oorspronkelijke bedoeling en inhoud van een tekst te komen, hoe meer men de "boodschap" van de auteur heeft begrepen. VERTALEN is dus zeker geen kwestie van semantiek, zeker niet het Chi-nees: een karakter heeft geen "absolute" maar een relatieve betekenis, afhankelijk van de context waarin het wordt gebruikt. Soms heeft het dus zelfs verschillende be-tekenissen, of kan het gebruikt worden als een werkwoord, een substantief, of een adjektief. Zo kan onder Tao zowel "het Pad" betekenen dat men bewandelt, als "de Weg", of de aktie van het "wandelen".
Die oude Chinese teksten kunnen dus op 50 verschillende manieren vertaald worden afhankelijk van de interpretatie van de vertaler. Op zoek gaan naar de "juiste" of "korrekte" vertaling heeft bijgevolg weinig zin; men kan er dié uitkiezen, welke hem het meest aanspreekt. Het komt er zelfs op aan van zich NIET al teveel letterlijk aan de tekst vast te hangen, maar van in staat te zijn van tussen de lijnen te lezen en figuurlijk de inhoud te begrijpen. Als men zichzelf die vrijheid kan geven, kan men ook beter de rijke beeldspraak appreciëren; Zo laat Liezi personages als "Oom Ob-scuur de Wazige", "Heer Simpel" en "Meester Yin van de Bergpas" opdraven; en Zhu-angzi figuren als "Weetgraag", "Niet-doen, de Sprakeloze", en "Handel-op-impuls".
De valkuilen van het Westers denken
Omdat de zingeving en de filosofie van het Christianisme in het Westen aan de ene kant hebben afgedaan en het materialisties-kapitalisties model aan de andere kant dit perspektief niet kan geven, is de Westerse mens op zoek naar spiritualiteit en tegen de achtergrond van de klimaatkatastrofe naar een meer natuurlijke levens-visie. En zo belanden ze uiteindelijk ook bij het Taoïsme, dat nu een soort "revival" maakt daardoor. In die vernieuwde belangstelling voor het eeuwenoude Chinese ideeëngoed, slepen ze helaas ook een aantal hardnekkige denk- en verwachtingspa-tronen mee, die hun kijk daarop nogal (kan) vertroebelt(en).
De eerste valkuil, is van de Taoïstiese principes niet tegen de achtergrond van de Chinese kultuur te duiden, maar tegen die van de Westerse kultuur. Versta me niet verkeerd: het is totaal NIET nodig om vanuit een soort diepe sympathie en nostalgie met deze periode uit het menselijk kultureel erfgoed, zich er helemaal te identifice-ren en er als een Taoïst van de "oude stempel" bij beginnen te lopen. Ik heb dat al-tijd uitermate bevreemdend gevonden: Westerlingen die met kaalgeschoren kop en oranje gewaad Krishna staan te chanten; die in middeleeuws habijt de riddertijd gaan herbeleven, of zelfs de oertijd van de mens; of voor cowboy en indiaan gaan spelen. Neen, respect vooor het Taoïsme betonen, hoeft niet zo ver te gaan.
Maar aan de andere kant is het natuurlijk ook erg gemakkelijk en verleidelijk om de Taoïstiese principes te vertekenen naar de Westerse noden en behoeften. Aan vrij-heid bijvoorbeeld. Het forum over Taoïsme waar ik een tijd heb vertoefd, had een im-mens succes en respons met zijn boodschap van "no rules". Eigenlijk was dat on-zin, want toen heel wat mensen die dit al te letterlijk interpreteerden en gewoon hun asociale best op het asociale Facebook deden, bleek al snel dat ze werden gedeleted. Uieindelijk werd ik zelf ook "verbannen" omdat ik het had aangedurfd terechte kri-tiek te uiten. No rules my ass! Maar goed, het illustreert hoe gemakkelijk men één aspekt uit een filosofie kan pikken en dit kan "oppompen" tot het "enige"; ik heb het hier over het principe van Wu Wei. Niet proberen kontroleren klinkt de vrij-heisdlievende Westerling als muziek in de oren. Met die verstande dan natuurlijk, dat dit vooral geldt voor de "de anderen" maar minder voor hemzelf.
Laissez faire laissez passer
"De dingen hun beloop laten" lijkt aardig op het Westers liberaal model. Dat libera-lisme heeft als uitgangspunt: zoveel mogelijk vrijheid van het individu, zolang "hij de vrijheid van anderen niet beperkt". Liberalen streven naar een samenleving waarin burgers grote vrijheden genieten, zoals de burgerrechten die het individu dienen te beschermen, en de macht van de staat en de kerk moeten beperken. Dat is de teorie. In de praktijk werkt dit model steeds in het voordeel van de machtshebbers. Dat is van in den beginne zo geweest, want zowel François Quesnay als Vincent de Gournay waren voorstanders van de liberalisering van het staatsmonopolie op de.... slaven-handel, voordat Adam Smith daar een politiek-economiese filosofie van maakte met produktie en konkurrentie als hoekstenen. Dat soort "economiese vrijheid" van het vrije ondernemingsschap beschermt immers steeds de rechten en de voordelen van de "groten" en niet van de "kleinen". De gewone burgers betalen de volle pot aan be-lastingen en taxen, terwijl grote ondernemingen die weten te omzeilen.
Omdat de zingeving en de filosofie van het Christianisme in het Westen aan de ene kant hebben afgedaan en het materialisties-kapitalisties model aan de andere kant dit perspektief niet kan geven, is de Westerse mens op zoek naar spiritualiteit en tegen de achtergrond van de klimaatkatastrofe naar een meer natuurlijke levens-visie. En zo belanden ze uiteindelijk ook bij het Taoïsme, dat nu een soort "revival" maakt daardoor. In die vernieuwde belangstelling voor het eeuwenoude Chinese ideeëngoed, slepen ze helaas ook een aantal hardnekkige denk- en verwachtingspa-tronen mee, die hun kijk daarop nogal (kan) vertroebelt(en).
De eerste valkuil, is van de Taoïstiese principes niet tegen de achtergrond van de Chinese kultuur te duiden, maar tegen die van de Westerse kultuur. Versta me niet verkeerd: het is totaal NIET nodig om vanuit een soort diepe sympathie en nostalgie met deze periode uit het menselijk kultureel erfgoed, zich er helemaal te identifice-ren en er als een Taoïst van de "oude stempel" bij beginnen te lopen. Ik heb dat al-tijd uitermate bevreemdend gevonden: Westerlingen die met kaalgeschoren kop en oranje gewaad Krishna staan te chanten; die in middeleeuws habijt de riddertijd gaan herbeleven, of zelfs de oertijd van de mens; of voor cowboy en indiaan gaan spelen. Neen, respect vooor het Taoïsme betonen, hoeft niet zo ver te gaan.
Maar aan de andere kant is het natuurlijk ook erg gemakkelijk en verleidelijk om de Taoïstiese principes te vertekenen naar de Westerse noden en behoeften. Aan vrij-heid bijvoorbeeld. Het forum over Taoïsme waar ik een tijd heb vertoefd, had een im-mens succes en respons met zijn boodschap van "no rules". Eigenlijk was dat on-zin, want toen heel wat mensen die dit al te letterlijk interpreteerden en gewoon hun asociale best op het asociale Facebook deden, bleek al snel dat ze werden gedeleted. Uieindelijk werd ik zelf ook "verbannen" omdat ik het had aangedurfd terechte kri-tiek te uiten. No rules my ass! Maar goed, het illustreert hoe gemakkelijk men één aspekt uit een filosofie kan pikken en dit kan "oppompen" tot het "enige"; ik heb het hier over het principe van Wu Wei. Niet proberen kontroleren klinkt de vrij-heisdlievende Westerling als muziek in de oren. Met die verstande dan natuurlijk, dat dit vooral geldt voor de "de anderen" maar minder voor hemzelf.
Laissez faire laissez passer
"De dingen hun beloop laten" lijkt aardig op het Westers liberaal model. Dat libera-lisme heeft als uitgangspunt: zoveel mogelijk vrijheid van het individu, zolang "hij de vrijheid van anderen niet beperkt". Liberalen streven naar een samenleving waarin burgers grote vrijheden genieten, zoals de burgerrechten die het individu dienen te beschermen, en de macht van de staat en de kerk moeten beperken. Dat is de teorie. In de praktijk werkt dit model steeds in het voordeel van de machtshebbers. Dat is van in den beginne zo geweest, want zowel François Quesnay als Vincent de Gournay waren voorstanders van de liberalisering van het staatsmonopolie op de.... slaven-handel, voordat Adam Smith daar een politiek-economiese filosofie van maakte met produktie en konkurrentie als hoekstenen. Dat soort "economiese vrijheid" van het vrije ondernemingsschap beschermt immers steeds de rechten en de voordelen van de "groten" en niet van de "kleinen". De gewone burgers betalen de volle pot aan be-lastingen en taxen, terwijl grote ondernemingen die weten te omzeilen.
De adders in het Taoisties denk-veld
Het bovenstaande verhaal maakt duidelijk dat er STEEDS regels in het spel zijn: als er geen tegengewicht is door demokratiese besluitvorming en geen kontrole door vakbonden en overheid, ontpopt het liberalisme zich tot een grenzeloos kapitalisme met alle uitwassen vandien. Zowel de Natuur als de menselijke aard KUNNEN ook totaal loss gaan , genre cataclysmen en wereldoorlogen, dus het absoluut vertrouwen dat alles wel "vanzelf" in orde zal komen, is ongerechtvaardigd en misplaatst. Als men zich stoort aan de onrealistiese "happy endings" van Disney-films, moet men zich ook op denk- en filosofies vlak eerder concentreren op de voorwaarden die algemene principes nodig hebben om in de praktijk te kunnen werken. Als men teveel afval en vervuiling in de natuur dumpt, dan kan haar natuurlijk rege-neratievermogen dat niet meer aan; de huidige klimaatramp is hiervan het bewijs. Als men een mens aan teveel druk en stress onderwerpt, dan kan zijn systeem dat niet meer aan, en valt hij ziek; het aantal medicijnen die worden gebruikt, zijn hier-van het bewijs. En als een denksysteem TE WEINIG struktuur oplegt, dan inviteert het tot willekeur. In de andere zin werkt dit door als: dan ZIJN er andere, meer verdoken regels werkzaam om het te besturen. Het Taoïsme kon in China funk-tioneren omdat er een sociale en kulturele sturing en kontrole was, waarin het res-pekt voor het gezag van de Taoïst was ingebed en erkend. Vergelijk dat met het recht op asiel in Kerken: dat kan alleen als en zolang men bereid is dat kerkelijk gezag te aanvaarden. De Vikings erkenden dat niét, en plunderden kerken.
Ik heb dat kunnen ondervinden tijdens mijn verblijf in het Facebook-account over Taoïsme dat -zogezegd- "no rules" in zijn vaandel droeg, omdat dit zogezegd in over-eenstemming was met het Taoïsties principe. Ik heb nog nooit zoveel mensen weten uitgesloten worden op een site. Het valt dus te verkiezen WEL regels te formuleren, zodat de mensen weten wát ze moeten respekteren en men het bestaan van die regels kan uitleggen. Bespreekbare regels kunnen aangepast worden; onuitgesproken regels worden gebruikt om achter de schermen mensen te manipuleren en het zwijgen op te leggen. Niemand LEERT iets uit zo'n censuur. Uiteindelijk werd ik ook in mijn funk-tie als moderator ontheven en zelfs als lid uitgesloten, omdat ik het gewaagd had er-op attent te maken dat dit NIET in overeeenstemming met de Taoïstiese principes was. Het zal wel geen toeval zijn dat de admin van deze site, Chris Simpson, en de hierboven vermelde Quesnay, de Gournay en Smith allen Tweelingen zijn. Tweeling -en is een Lucht-Teken, wat niet in de Chinese Elementenleer is opgenomen. Maar in de Traditionele Chinese Geneeskunde staat wind bij het Element Hout en wordt ge-associeëerd met boosheid en roepen, en bezien als een externe "pathogene" faktor die als hij het lichaam kan binnendringen de Qi kan verstoren (denk maar aan ver-koudheid door tocht). Wind is grillig en blaast in alle richtingen en door alle spleten, en volgt arbitrair zijn eigen "orde" die verstorend werkt op de normale harmonie; vooral als hij de sterkte van een storm of orkaan bereikt.
Het bovenstaande verhaal maakt duidelijk dat er STEEDS regels in het spel zijn: als er geen tegengewicht is door demokratiese besluitvorming en geen kontrole door vakbonden en overheid, ontpopt het liberalisme zich tot een grenzeloos kapitalisme met alle uitwassen vandien. Zowel de Natuur als de menselijke aard KUNNEN ook totaal loss gaan , genre cataclysmen en wereldoorlogen, dus het absoluut vertrouwen dat alles wel "vanzelf" in orde zal komen, is ongerechtvaardigd en misplaatst. Als men zich stoort aan de onrealistiese "happy endings" van Disney-films, moet men zich ook op denk- en filosofies vlak eerder concentreren op de voorwaarden die algemene principes nodig hebben om in de praktijk te kunnen werken. Als men teveel afval en vervuiling in de natuur dumpt, dan kan haar natuurlijk rege-neratievermogen dat niet meer aan; de huidige klimaatramp is hiervan het bewijs. Als men een mens aan teveel druk en stress onderwerpt, dan kan zijn systeem dat niet meer aan, en valt hij ziek; het aantal medicijnen die worden gebruikt, zijn hier-van het bewijs. En als een denksysteem TE WEINIG struktuur oplegt, dan inviteert het tot willekeur. In de andere zin werkt dit door als: dan ZIJN er andere, meer verdoken regels werkzaam om het te besturen. Het Taoïsme kon in China funk-tioneren omdat er een sociale en kulturele sturing en kontrole was, waarin het res-pekt voor het gezag van de Taoïst was ingebed en erkend. Vergelijk dat met het recht op asiel in Kerken: dat kan alleen als en zolang men bereid is dat kerkelijk gezag te aanvaarden. De Vikings erkenden dat niét, en plunderden kerken.
Ik heb dat kunnen ondervinden tijdens mijn verblijf in het Facebook-account over Taoïsme dat -zogezegd- "no rules" in zijn vaandel droeg, omdat dit zogezegd in over-eenstemming was met het Taoïsties principe. Ik heb nog nooit zoveel mensen weten uitgesloten worden op een site. Het valt dus te verkiezen WEL regels te formuleren, zodat de mensen weten wát ze moeten respekteren en men het bestaan van die regels kan uitleggen. Bespreekbare regels kunnen aangepast worden; onuitgesproken regels worden gebruikt om achter de schermen mensen te manipuleren en het zwijgen op te leggen. Niemand LEERT iets uit zo'n censuur. Uiteindelijk werd ik ook in mijn funk-tie als moderator ontheven en zelfs als lid uitgesloten, omdat ik het gewaagd had er-op attent te maken dat dit NIET in overeeenstemming met de Taoïstiese principes was. Het zal wel geen toeval zijn dat de admin van deze site, Chris Simpson, en de hierboven vermelde Quesnay, de Gournay en Smith allen Tweelingen zijn. Tweeling -en is een Lucht-Teken, wat niet in de Chinese Elementenleer is opgenomen. Maar in de Traditionele Chinese Geneeskunde staat wind bij het Element Hout en wordt ge-associeëerd met boosheid en roepen, en bezien als een externe "pathogene" faktor die als hij het lichaam kan binnendringen de Qi kan verstoren (denk maar aan ver-koudheid door tocht). Wind is grillig en blaast in alle richtingen en door alle spleten, en volgt arbitrair zijn eigen "orde" die verstorend werkt op de normale harmonie; vooral als hij de sterkte van een storm of orkaan bereikt.
De noodzakelijke aanpassingen aan de moderne tijd
Het Tweelingen-principe is mentaal (Lucht) van aard, en zoekt het verzamelen en het doorgeven van allerhande wetenswaardigheden, nieuws, informatie en ken-nis. Aan dit verzamelen komt nooit een "eind" want alles in de wereld is in beweging en vernieuwing. De schaduwzijde van dit onophoudelijk proces, is een oppervlak-kige verwerking van al deze "gegevens": er is geen tijd om het zich verinnerlijken, het zich eigen maken en het te duiden in zijn eigen wereldbeeld , want al gauw meldt zich iets "nieuws" aan. Men neemt veel "door", maar het "spoelt" ook door; men leest veel, maar men leert weinig; men weet veel, maar men wordt er niet wijzer van. Laat dat nu net datgene zijn waarvoor het Taoïsme waarschuwt. De tot vervelens toe geciteerde chapter 1 van de Tao Te Tjing waarschuwt ervoor om "niet door te blijven lullen over wat Tao dan eigenlijk is; het bestaat en daarmee uit". Maar nochtans is het precies daartoe waar de meesten zich geroepen voelen: het vrijblijvend "filosofe-ren" over teoretiese principes, ZONDER gevolgen voor hun eigen denkwijze en leven. Nochtans wijzen de Gesprekken met Confucius zowel in de Liezi als in de Zhuangzi erop dat formele "diskussies" alleen de kern van de zaak ontwijken in plaats van te verduidelijken; in Zhuangzi kan men zelfs een paar sterke staaltjes vol hersenkron-kels van zo'n absurd doorgedreven cerebrale instelling vinden.
Wat het Taoïsme dus voorstaat, is niét het afstappen van het denken als dusdanig -zoals dit soms in populistiese quotes wordt voorgesteld- maar het afstappen van de cerebrale instelling, met zijn dictatuur van het rationeel denken (linkerhersen-helft), zijn puur teoretiese en afstandelijke verhouding met de werkelijkheid, en het verwarren van de realiteit met het "idee" of "concept" dat men ervan heeft gemaakt in zijn hoofd. Dat zijn slechts voorstellingen, slechts "woorden" of gedachten OVER de werkelijkheid, en niet die werkelijkheid zélf. Deze dualiteit heeft ervoor gezorgd dat de mens sedert oudsher met gespleten tong kan spreken: wat hij zegt, en wat hij meent, zijn verschillende zaken. Daar tegenover stelt het Taoïsme een Een-heid voor, een holisme, niet vertrekkend vanuit het "idee", maar vanuit de erva-ring van zijn beleefde werkelijkheid. Teoriseer niet, maar vertrek vanuit je ei-gen ervaring, en denk DAAROVER na ipv je ervaring te "bekijken" vanuit het model in je hoofd. Dat is het holisties denken (rechterhersenhelft).
Het Tweelingen-principe is mentaal (Lucht) van aard, en zoekt het verzamelen en het doorgeven van allerhande wetenswaardigheden, nieuws, informatie en ken-nis. Aan dit verzamelen komt nooit een "eind" want alles in de wereld is in beweging en vernieuwing. De schaduwzijde van dit onophoudelijk proces, is een oppervlak-kige verwerking van al deze "gegevens": er is geen tijd om het zich verinnerlijken, het zich eigen maken en het te duiden in zijn eigen wereldbeeld , want al gauw meldt zich iets "nieuws" aan. Men neemt veel "door", maar het "spoelt" ook door; men leest veel, maar men leert weinig; men weet veel, maar men wordt er niet wijzer van. Laat dat nu net datgene zijn waarvoor het Taoïsme waarschuwt. De tot vervelens toe geciteerde chapter 1 van de Tao Te Tjing waarschuwt ervoor om "niet door te blijven lullen over wat Tao dan eigenlijk is; het bestaat en daarmee uit". Maar nochtans is het precies daartoe waar de meesten zich geroepen voelen: het vrijblijvend "filosofe-ren" over teoretiese principes, ZONDER gevolgen voor hun eigen denkwijze en leven. Nochtans wijzen de Gesprekken met Confucius zowel in de Liezi als in de Zhuangzi erop dat formele "diskussies" alleen de kern van de zaak ontwijken in plaats van te verduidelijken; in Zhuangzi kan men zelfs een paar sterke staaltjes vol hersenkron-kels van zo'n absurd doorgedreven cerebrale instelling vinden.
Wat het Taoïsme dus voorstaat, is niét het afstappen van het denken als dusdanig -zoals dit soms in populistiese quotes wordt voorgesteld- maar het afstappen van de cerebrale instelling, met zijn dictatuur van het rationeel denken (linkerhersen-helft), zijn puur teoretiese en afstandelijke verhouding met de werkelijkheid, en het verwarren van de realiteit met het "idee" of "concept" dat men ervan heeft gemaakt in zijn hoofd. Dat zijn slechts voorstellingen, slechts "woorden" of gedachten OVER de werkelijkheid, en niet die werkelijkheid zélf. Deze dualiteit heeft ervoor gezorgd dat de mens sedert oudsher met gespleten tong kan spreken: wat hij zegt, en wat hij meent, zijn verschillende zaken. Daar tegenover stelt het Taoïsme een Een-heid voor, een holisme, niet vertrekkend vanuit het "idee", maar vanuit de erva-ring van zijn beleefde werkelijkheid. Teoriseer niet, maar vertrek vanuit je ei-gen ervaring, en denk DAAROVER na ipv je ervaring te "bekijken" vanuit het model in je hoofd. Dat is het holisties denken (rechterhersenhelft).
Konklusie
De levenspraktijk, daar gaat het hem om. De Taoïstiese priester in de video op de vorige pagina spreekt over een goed levensfundament: een goede gezondheid of fysieke konditie; een goede stofwisseling; goed werk; goede relaties; goede kommu-nikatie. En als er daarin ergens problemen zijn, die oplossen.
Het holisties denken kent als konkrete voorwaarden:
1/ het ontwikkelen van zijn intuïtie om in verbinding te staan met de realiteit (Tao);
2/ een denken dat niet lineair, maar in organiese kringlopen verloopt (Ziran);
3/ een denken dat antagonismen kan overbruggen (Yin-Yang);
4/ een denken dat inspeelt op wat er bestaat ipv proberen volgens een plan naar zijn hand te zetten (Wu Wei);
5/ en tenslotte een denken dat vertrekt van en vertaalt naar zijn eigen levensprak-tijk (Wan Zheng).
Zonder dat, blijven zelfs de mooiste en hoogst bevlogen teksten "dode letters". Want de levensfundamenten worden opgebouwd van ONDERAAN = voor en vanuit zijn konkreet leven, en niét van BOVENAF = voor en vanuit zijn filosofie.
We moeten er ons dus voor hoeden ons leven NIET te proberen beschrijven in Tao-istiese termen of proberen te herleiden tot het Taoïsties kader zoals de eerste de bes-te "vakidioot". Neen, we moeten het Taoïsties gedachtengoed gebruiken om na te denken over het leven, en over ons eigen leven in het bijzonder. En ons ervan bewust zijn dat het als 2000 jaar oude erfenis niet op alle vragen in de 21ste eeuw antwoord kan geven. Het "no rules" werkt NIET -het fiasco van de sixties heeft dit ten gronde bewezen-; maar bespreekbaarheid van het nut van de regels en principes wel, want het laat toe dat die aangepast of bijgesteld kunnen worden. Het zou verkeerd zijn om ONZE moderne verworvenheden en vrijheden op te geven, om in een soort van "tijdskapsule" terug te willen keren naar het China van 2000 jaar geleden. Net zoals de acupunctuur en de Traditionele Chinese geneeskunde anno 2024 hun werk-zaamheid hebben, en het Tai Chi kan beoefend worden, kan het Taoïsties denken gebruikt worden door er plasties mee om te gaan. Tenslotte is dat volkomen in over-eenstemming met de essentie van het Taoïsme zelf, en heeft het Taoïme dit zelf no-dig om van een relikwie terug "levend" te worden.
De levenspraktijk, daar gaat het hem om. De Taoïstiese priester in de video op de vorige pagina spreekt over een goed levensfundament: een goede gezondheid of fysieke konditie; een goede stofwisseling; goed werk; goede relaties; goede kommu-nikatie. En als er daarin ergens problemen zijn, die oplossen.
Het holisties denken kent als konkrete voorwaarden:
1/ het ontwikkelen van zijn intuïtie om in verbinding te staan met de realiteit (Tao);
2/ een denken dat niet lineair, maar in organiese kringlopen verloopt (Ziran);
3/ een denken dat antagonismen kan overbruggen (Yin-Yang);
4/ een denken dat inspeelt op wat er bestaat ipv proberen volgens een plan naar zijn hand te zetten (Wu Wei);
5/ en tenslotte een denken dat vertrekt van en vertaalt naar zijn eigen levensprak-tijk (Wan Zheng).
Zonder dat, blijven zelfs de mooiste en hoogst bevlogen teksten "dode letters". Want de levensfundamenten worden opgebouwd van ONDERAAN = voor en vanuit zijn konkreet leven, en niét van BOVENAF = voor en vanuit zijn filosofie.
We moeten er ons dus voor hoeden ons leven NIET te proberen beschrijven in Tao-istiese termen of proberen te herleiden tot het Taoïsties kader zoals de eerste de bes-te "vakidioot". Neen, we moeten het Taoïsties gedachtengoed gebruiken om na te denken over het leven, en over ons eigen leven in het bijzonder. En ons ervan bewust zijn dat het als 2000 jaar oude erfenis niet op alle vragen in de 21ste eeuw antwoord kan geven. Het "no rules" werkt NIET -het fiasco van de sixties heeft dit ten gronde bewezen-; maar bespreekbaarheid van het nut van de regels en principes wel, want het laat toe dat die aangepast of bijgesteld kunnen worden. Het zou verkeerd zijn om ONZE moderne verworvenheden en vrijheden op te geven, om in een soort van "tijdskapsule" terug te willen keren naar het China van 2000 jaar geleden. Net zoals de acupunctuur en de Traditionele Chinese geneeskunde anno 2024 hun werk-zaamheid hebben, en het Tai Chi kan beoefend worden, kan het Taoïsties denken gebruikt worden door er plasties mee om te gaan. Tenslotte is dat volkomen in over-eenstemming met de essentie van het Taoïsme zelf, en heeft het Taoïme dit zelf no-dig om van een relikwie terug "levend" te worden.
