Art 1
De tuin in de zomer
RUBRIEK: Natuur-Tuin     Seizoengebonden artikel

De meeste (traditionele) tuinbezitters denken over het onderhoud van de tuin in de zomer, als de periode waarin regelmatig het gras moet afgereden worden, en waarin de hagen glad geschoren dienen te worden. Dat kan men doen, met dien verstande, dat men de hagen het best behandelt niet bij zonnig en warm weekend-weer (uit noodzaak voor resp. de elektriese haagsnoeier en het komfort van de snoeier), maar bij bewolkt en regenachtig weer (uit noodzaak voor de planten). Vaak is het gevolg van het eerste immers verbrande en verdorde bladeren in de haag. De konsekwentie van de haag ouderwets manueel ipv mechanies-elektries te snoeien neem ik er graag bij: het is minder gevaarlijk, het is vooral geluidslozer, en het is bovenal artistieker. Men moet er maar mee ophouden om een egaal en recht gesnoeide haag als het top-punt van estetiek te beschouwen: natuur en meetkunde zijn twee totaal verschillende zaken!
Vreemd genoeg is de zomer veeleer de periode van snoei van struiken en bo-men. Het eerste is het verlengde van het snoeien van lentebloeiers na hun bloei: als de bloei van de boerenjasmijn of philadelphus afgelopen is, kan men ook deze struik zo snel mogelijk na de bloei snoeien. De struik tegelijk een beetje in takken uitdun-nen om te "te verluchten" en het zonlicht in de struik binnen te laten, zal de bloei voor hetvolgend jaar verbeteren.
En voor heel wat bomen kan men in de zomer met goed gevolg een onderhouds- of vorm-snoei uitvoeren; daar waar in de lente bvb door een wonde een sapstroom zou vloeien, zit de energie van de boom meer verdeeld over zijn volledig takkenstel-sel en bladerdek, zodat hij minder schade ondervindt wanneer men daar een gedeel-te (!) van wegsnoeit. Ik doe dat bvb bij mijn appelbomen om de opgroeiende vrucht-jes mooi "bloot te leggen" waardoor ze minder aangetast worden (=beter inspekteer-baar voor de insektenetende vogeltjes!).

De tendens van vaste planten om in de hoogte te groeien, bereikt met het aanbre-ken van de zomer zijn hoogtepunt (zeer toepasselijke betekenis!). Terwijl de lente de periode van breedtegroei was (plaats op de bodem innemen), gaat de energie nu naar het in bezit nemen van (vertikale) ruimte. Nogal eens manifesteert zich dat als een gevecht om het licht; als de tuinman daarin NIET een bemiddelend handje toesteekt dan treedt er een zogenaamd domino-effekt op, waarbij de groteren de kleineren overschaduwen (ook zeer toepasselijke betekenis!). Dus zomersnoei niet alleen om vormen en bloei in orde te houden, maar ook om "orde" tout court in het tuin-huis-houden te bewaren: de sterkeren wat kortwieken, en de zwakkeren wat in bescher-ming nemen.
Die longitudinale groei zorgt er ook voor dat de planten door een windvlaag of regen -bui kunnen omver vallen, vooral wanneer ze nog eens bovenaan verzwaard zijn met bloemen. Tijd dus voor de truuk van de zelfopspanning door draad: knoop een touw rond de plant, waarbij de stengels door de centrifugale kracht zichzelf in balans houden (bij bruggenbouw wordt datzelfde procédé toegepast). Met dien verstande: pas de zwaarte van het gebruikte touw ook aan aan het gewicht van de plant. Dus: dik touw voor grote planten; dunner touw voor kleinere planten. Met steunstokken of takken werken kan ook, alsook beide systemen met elkaar kombineren.

Rozen, de "sieraden" van de zomertuin, zijn een hoofdstuk appart. Voldoende water geven is een must: de reden waarom rozen het doorgaans beter doen op zware gron-den, heeft meer te maken met het waterbehoudend vermogen van zulke gronden dan met wat anders. Op lichte zandgronden kunnen ze mits voldoende kompost wel hun gang gaan, maar ze vallen er wel sneller op " droog", met vaak een aantal aantastin-gen tot gevolg.
Regelmatig de uitgebloeide bloemhoofdjes manueel of met de snoeischaar verwijde-ren is een andere noodzaak om de rozen te laten blijven bloeien. Voor het geval het geen eenmalige bloeiers in juni-juli zijn, zoals een aantal "oude soorten" of een aan-tal klimrozen. De doorbloeiende soorten, kunnen door deze behandeling echter wel tot in oktober blijven bloeien (als het weer in het najaar even mee zit).
Maar er bestaat nog een andere mogelijkheid: wees zo "wreed" van de rozen op het toppunt van hun bloei te plukken, en leg de rozeblaadjes op wat krantenpapier in een appelsienkistje. Roefel de rozeblaadjes eens door elkaar, zodat je een fotogenieke mengeling krijgt (zie foto hieronder). En plaats het kistje met rozeblaadjes in de li-ving of in de slaapkamer: het zal er niet alleen heerlijk naar rozen ruiken voor een dag of twee, maar nadien, als ze gedroogd zullen zijn, kun je die in een papieren zak op een luchtige en donkere plaats bewaren. Even dagelijks door elkaar woelen, om een homogene droging te krijgen, is daarbij voldoende. Je kunt de rozeblaadjes dan tevoorschijn halen in de herfst om er een lekkere thee van te trekken (dus niet alleen de bekende rozebottels komen daarvoor in aanmerking!).
Of je kunt de rozeblaadjes in een platte schaal met water laten drijven, er de bad-kamer mee versieren, of op het bed leggen; gebruik zelf maar je verbeelding om er-voor een toepassing te vinden. Ze zijn bovendien gemakkelijk om nadien op te rui-men. En als je je afvraagt of de rozeblaadjes kleur afgeven: dat valt best mee; klap-rozen geven bvb wél een sterke paarskleur af.