Art 6
Mindfulness
RUBRIEK: Bewustzijn    Geplaatst op 17 juni 2008

Mindfulness, is een nieuw modewoord: het begrip duikt overal op, van ernstige alter-natieve tijdschriften tot en met populariserende weekbladen à la Flair en Libelle. En overal worden kursussen erin aangeboden: met het aanbod en het tempo dat dit ge-beurt, zal de trend vlug "overgewaaid" zijn.

Zoals dit met alle "succesformules" het geval is, die goed gevonden zijn of goed aan-slaan, wordt de "uitvinder" ervan in ijltempo gekoppiëerd, en vergeet men de "bron" in de kijker te stellen en te vermelden. Eén van de pioniers erin is Vietnamees boed-dhistiese monnik en zenmeester Thich Nhat Hahn: in zijn boeken is dat een belang-rijk, wederkerend thema. Nieuw is dat natuurlijk eigenlijk niet, want in de sixties had men als exponent van de kennismaking met het Zen-boedhisme het over de zen van het motorrijden, in analogie met het oude zen van het boogschieten en het zen van het zitten. Eén van mijn favoriete verwijzingen, is de "zen van het broodjes smeren" in de film Diva.

Het betekent: wat je doet in het hier en nu, doe het met volle aandacht, doe het bij volle bewustzijn. Het is het TEGENDEEL van hoe men in het Westen tegenwoordig optreedt: als men het druk-druk-druk heeft, moet alles vlug-vlug-vlug gebeuren. Terwijl men nog met één ding bezig is, denkt men al aan hetvolgende dat moet ver-richt worden. Gevolg: zijn aandacht is versnipperd, en zijn energie is verstrooid. Er zijn zoveel signalen, beelden, berichten en boodschappen die de moderne mens moet verwerken, dat hij zijn aandacht niet lang op één enkele aktiviteit of iets kan houden. Deze verkeerde gewoonte is doorgedrongen in alle geledingen en leeftijdsklassen van de Westerse kultuur. Het hoeft niet te verwonderen dat veel jongeren "aandachts-en concentratiestoornissen" hebben. Hebben ze even een tijd vrij omdat ze bvb op de bus moeten wachten, dan beginnen ze direkt te sms-sen. Kijken ze naar een film op TV, dan wordt die om de haverklap onderbroken door een reklameblok. Surfen ze op het Internet, dan krijgen ze een veelheid aan informatie en voorstellen. Bewegen ze zich in het verkeer, ze moeten omgaan met een overdaad aan beweging, signalen en lawaai. Gaan ze uit in hun vrije tijd: idem dito. Zijn ze thuis, ze krijgen telefoons en mails binnen, die hun aandacht roepen.

Kortom, voortdurend wordt de aandacht van een mens afgeleid : er zijn immers zoveel beslommeringen en karweien waarmee hij zich "moet"(?) bezig houden. Door al die drukte en dat gejaag, gunt hij zich niet de tijd om innerlijk tot rust te komen, en om te blijven stilstaan bij wat hij in het hier en nu aan het doen is. Veel handelingen zijn aldus machinaal, "op automatiese piloot", met halve aandacht, en bij vernauwd bewustzijn. Dat STOMPT af, omdat men primo eigenlijk "vergeten"is waarom men doet wat men doet (het "moet"); en secundo vindt men geen vervulling in wat men doet: men blijft even LEEG achter als ervoor. Men ervaart geen plezier in wat men doet, geen zingeving, en geen echte voldoening.

Vol-doening drukt goed uit waar het om gaat: als men zijn vol-ledige aandacht moet geven aan waarmee men bezig is, dan is die bewustzijnsfocus DUBBEL: men moet zich deels VOL maken, nl in wat men "doet"; en men moet zich deels ook LEEG maken, nl van "al de rest".

Mediteren bestaat eruit van zijn geest leeg te maken, op dat ENE beeld, thema, man-tra, tantra, ...... na, waarover men mediteert. Het is in zekere zin belachelijk dat de Westerse mens moet LEREN zijn aandacht te richten op iets, vanuit zijn konsump-tiereflex, van in zijn aandacht te worden GETROKKEN.

Ter nagedachtenis aan Yu Wei Wun, als fietster slachtoffer van het drukke en moordende verkeer in een stad.